Geç başlangıçlı Pompe hastalığında (GBPH) kısa ila uzun süreli enzim replasman tedavisinin (ERT) iskelet kası dokusu üzerindeki etkileri

Neuropathol Appl Neurobiol 2018 Aug;44(5):449-462. doi: 10.1111/nan.12414. Epub 2017 Jul 4.

PMID: 28574618

M Ripolone, R Violano, D Ronchi

Makalenin Mesajı: Bu çalışmadaki amaç, geç başlangıçlı Pompe hastalığı bulunan hastalarda iskelet kasında ERT ile ilişkili olarak meydana gelen değişimlerin saptanması ve morfolojik/biyokimyasal değişimler ile klinik sonuçlar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Hastaların büyük bölümünde, ERT uygulamasıyla birlikte iskelet kası patolojisinde ve motor ve respiratuar sonuçlarda iyileşme meydana gelmiştir.

Özet

Amaç: Asit α-glukosidaz (GAA) enziminin eksikliği otozomal resesif bir lizozomal depo hastalığı olan Pompe hastalığına yol açmaktadır. Bu hastalıkta iskelet kası dokusunda görülen histopatolojik bulgular fiber vakuolizasyonu ve otofajidir. 2006 yılından bu yana, insan rekombinant GAA alglucosidase alfa ile uygulanan enzim replasman tedavisi (ERT) hastalık için onaylanmış tek tedavi yöntemidir. Bu çalışmadaki amaç, geç başlangıçlı Pompe hastalığı bulunan ve hastalıktan hafif ila orta şiddette etkilenmiş 18 hastada iskelet kasında ERT ile ilişkili olarak meydana gelen değişimlerin saptanması ve morfolojik/biyokimyasal değişimler ile klinik sonuçlar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Tedavi kısa ila uzun süre uygulanmıştır.

Yöntemler: GBPH bulunan 18 hastadan alınan kas biyopsileri histopatolojik ve biyokimyasal olarak değerlendirilmiştir. Tüm hastalara ERT öncesinde ve sonrasında olmak üzere 2 kas biyopsisi uygulanmıştır. İlk biyopsiler çalışmanın tasarlanmasının öncesinde alındığından bu çalışma kısmen retrospektif bir çalışmadır ancak ikinci biyopsi ERT uygulamasının en az 6 ay sonrasında alınmıştır.

Bulgular: ERT uygulamasının ardından, 18 hastanın 15’inde 6 dakikalık yürüme testinde (6MWT; P = 0,0007) iyileşme meydana gelmiştir ve hastaların büyük çoğunluğunda respiratuar stabilizasyon sağlanmıştır. Tedavi öncesinde alınan kas biyopsi örneklerindeki histolojik paternler çeşitlilik göstermektedir; örneklerin bir bölümü neredeyse normalken, bir bölümünde ise şiddetli vakuoler miyopatiye varabilen bir histolojik tablo söz konusudur. Tedavi sonrasında 15 hastada morfolojik iyileşme söz konusuyken, üç hastada ise kötüleşme saptanmıştır. Tüm hastalarda, ERT sonrasındaki GAA enzimatik aktivite tedavi öncesindeki değerlere kıyasla hafifçe artmış durumdadır. Matür enzim protein düzeylerine bakıldığında ise 18 hastanın 14’ünde artış söz konusudur (ortalama artış = %35; P = 0,05). Gerçekleştirilen ilave çalışmalara göre, ERT sonrasında bazı hastalarda otofajik akıda iyileşme gerçekleşmiştir.

Sonuçlar: GBPH hastalarının büyük bölümünde, ERT uygulamasıyla birlikte iskelet kası patolojisinde ve motor ve respiratuar sonuçlarda iyileşme meydana gelmiştir.

Anahtar kelimeler: Pompe hastalığı, asit alfa-glukosidaz eksikliği, otofaji, enzim replasman tedavisi